Onze gemeente

• Vanuit inwoners krijgen we geen signalen dat de huidige video’s niet duidelijk zijn. Aan de aanvullende eisen voor het gebruik van video’s zit een behoorlijk prijskaartje. Voor nu investeren we hierin niet extra. We nemen dit punt wel mee in de verdere visie op toegankelijkheid.
• Digitalisering is een doorlopende ontwikkeling. Steeds meer producten kunnen door inwoners digitaal aangevraagd worden en/of er volgt een digitale bevestiging.
• In september is een nieuwe versie van het bestaande telefonieplatform geïmplementeerd. Hierdoor is het mogelijk meer inzicht te genereren in het aanbod en de ‘prestaties’, is het voor de medewerkers telefonie mogelijk om vanuit huis te werken en is er een integratie met het kennissysteem. Daarnaast krijgt de aanbesteding van het nieuwe telefonieplatform vanuit de VNG verder vorm. Onze gemeente volgt de ontwikkelingen maar zit niet in de ‘eerste fase’.
• Het onderzoek naar een optimale inzet van diverse kanalen heeft dit jaar niet plaatsgevonden, o.a. als gevolg van een teamleiderswissel en andere prioriteiten.

De web statistieken worden structureel gebruikt om de website verder te verbeteren. Het is dit jaar mogelijk geworden om meer inzicht te hebben in het aanbod bij zowel CCB als burgerzaken. In 2022 is een onderzoek gedaan naar de telefonische dienstverlening. Enkele acties m.b.t. de bereikbaarheid van medewerkers -zoals het nakomen van terugbelverzoeken en agendabeheer- zijn in gang gezet. Het vaststellen van servicenormen is nog niet gebeurd. Dit punt inclusief inzicht in de tevredenheid van inwoners in de dienstverlening, worden meegenomen in de nog te actualiseren dienstverleningsvisie.

- Herstel na corona

Horecazaken hebben wij in het eerste kwartaal geholpen met subsidie van het Rijk voor compensatie voor de kosten voor het controleren van coronatoegangsbewijzen.

Vanuit de ondernemers bleek er weinig interesse in de brede dienstverlening. Wij zijn hier daarom mee gestopt.

- Nieuwe economische agenda

• De belangrijkste economische thema’s komen terug in de omgevingsvisie. Als deze visie verder is uitgewerkt bekijken wij of er aanvullend een agenda nodig is.

- Aantrekkelijke en concurrerende winkelgebieden en dorpscentra.

• In mei is het cultuurhistorisch informatiecentrum in de kerk in Millingen aan de Rijn geopend. Het eerste thema is Millingen aan het water. Dit informatiecentrum is met onze subsidie mogelijk gemaakt.
• In november en december heeft BIZ Millingen Centrum het centrum versierd met nieuwe kersverlichting en een kerstboom. Dit is mede met onze ondersteuning mogelijk gemaakt.
• In Groesbeek is de Bedrijveninvesteringszone in het begin van het jaar met vijf jaar verlengd.
• Voor het centrum van Groesbeek werken we aan de afronding van de centrumplannen, waaronder het marktplein. De resultaten van dit project staan beschreven in programma 2 van deze begroting.

- Versterking van ondernemersnetwerken.

• In samenspraak met de ondernemersverenigingen hebben wij een Platform Economie opgezet. In dit platform zijn allen ondernemersorganisaties uit de gemeente vertegenwoordigd. Met dit platform versterken wij het ondernemersnetwerk. Het eerste platform is in november 2022 georganiseerd en het thema duurzaamheid en toekomstbestendigheid is benoemd als eerste prioriteit.
• In september 2022 zijn wij samen met onze partner RvN@ een project gestart om het MKB te helpen verduurzamen met diverse acties. Tot op heden hebben wij met de ondernemersverenigingen een inventarisatie uitgevoerd bij het MKB naar behoeftes en knelpunten. Op basis van deze inventarisatie hebben wij concept acties opgesteld die wij in 2023 gaan uitvoeren.
• Het project Zon op Dak is in 2022 voor de tweede keer uitgevoerd. Vier ondernemers zijn geholpen met het uitwerken van een plan voor zonnepanelen en met het aanvragen van subsidie hiervoor.   

We hebben het volgende gedaan (en voor een aantal dingen hebben we samen gewerkt met het Werkbedrijf).

• We hebben ons in 2022 gericht op vier focusgroepen: (zorg) jongeren, 50-plussers, statushouders en kandidaten met een arbeidsbeperking. We hebben ingezet op kansberoepen: beroepen waarin de vraag naar personeel hoog is en blijft, zoals de horeca en de zorg. Dit hebben gedaan en zullen we ook 2023 doen door scholing met praktische leerlijnen en focus op de competenties van mensen.
• We hebben de regionale mobiliteitsteams verder vormgegeven.
• We hebben sterk ingezet op de bestrijding en het voorkomen van jeugdwerkloosheid, dit in samenwerking met het werkbedrijf.
• Met de komst van de nieuwe wet inburgering hebben we in gezet op werk en vrijwilligerswerk voor statushouders, naast de reguliere inburgeringslessen.
• We hebben meer wijkgerichte aanpak toegepast, waardoor inwoners laagdrempeliger ondersteuning krijgen in het vinden en behouden van werk.
• De mismatch op de arbeidsmarkt was in 2022 een landelijk en dus ook regionaal/lokaal probleem. We hebben ingezet op scholing binnen bedrijven om de mismatch te overbruggen.
• In 2022 is de startnotitie arbeidsmarkt- en re-integratie opgesteld. Deze geeft de input voor het nieuwe beleidskader dat per medio 2023 van start zal gaan. De mismatch wordt uitgebreid benoemd in de startnotitie als regionaal en landelijk probleem. Deze zal in het beleidskader terugkomen, waarna we in samenwerkingsverband met regiogemeentes, werkbedrijf, onderwijs en ondernemers projecten zullen uitwerken die de mismatch zal verkleinen.

De huidige planningslijst kent 35% sociale huurwoningen. 64% valt onder de categorie betaalbaar (<1000 euro huur, <355.000 euro koop), naar definitie van de woondeal.

Afgelopen jaar is de nieuwe woondeal voorbereid die begin 2023 getekend zal worden. Daarin zijn kaders opgenomen over onder andere betaalbaarheid en duurzaamheid. Daarmee zorgen we voor een gelijk speelveld.

Er zijn aanvullende, ambitieuzere afspraken gemaakt met de woningcorporaties in de meerjarenafspraken (Oosterpoot) en jaarafspraken (Millingen). Daarbij was dit jaar extra aandacht voor de slechtste energielabels.

In 2022 zijn diverse woningbouwplannen verder gebracht. Opgeleverd zijn Beek (Hubertushof), Millingen (Oefenhoek), Groesbeek (Kloosterpad-West). Er wordt gebouwd in Berg en Dal (Vijverhof), De Horst (De Heikant), Groesbeek (Kloosterpad-West, Schreven).

In 2023 verwachten we start bouw in Beek (Oude gemeentehuis), Groesbeek (Bosbesstraat, Bremstraat, Dries, Linde), Leuth (Kalfsheuvel) en Millingen (Schoollocatie). Daarnaast zijn diverse verzoeken beoordeeld via het toetsingskader kleinschalige initiatieven. Ook daarvan vinden opleveringen plaats. Afgelopen jaar zijn er meerjarenprestatieafspraken opgesteld met Ooosterpoort en jaarafspraken met Waardwonen. We blijven prioriteren op snelheid, betaalbaarheid en haalbaarheid.

Er zijn afgelopen jaar weer enkele gemeenschappelijke radenbijeenkomsten georganiseerd rondom de P&C-cyclus en de nieuwe Wgr (zie ook de tekst onder 3.5.1).

Het coalitieplan 2022 – 2026 bevat geen (beleids)wijzigingen op het gebied van regionale samenwerking.

Begin 2023 wordt in de raad besproken hoe tegen de taak en rol van de agendacommissies MGR en GMR wordt aangekeken.

ODRN

De ODRN rapporteert regelmatig aan de gemeente in de vorm van bestuursrapportages. De bestuursrapportages worden via een informatienota doorgezet naar de raad. Daarnaast houdt de wethouder de raad op de hoogte van belangrijke onderwerpen, projecten of gebeurtenissen. Recent hebben we de raad geïnformeerd dat het college besloten heeft om met zijn Briks taken bij de ODRN te blijven. Ook hebben zij nieuw VTH beleid vastgesteld. Hierover is de raad eveneens geïnformeerd.

De werkzaamheden voor de Omgevingswet zijn sterk beïnvloed door de onzekerheid over inwerkingtreding. Vooralsnog is de datum van inwerkingtreding 1 juli 2023, maar daar is grote onzekerheid over. Volgens verwachting wordt dit op zijn vroegst 1 januari 2024. Er is in 2022 toegewerkt naar de minimale verplichtingen waaraan voldaan moet zijn voor inwerkingtreding van de wet, maar de laatste stappen en besluiten moeten nog genomen worden. Dat kan ook pas net voor inwerkingtreding van de wet. De legesverordening is een goed voorbeeld., Een concept is gereed, maar vaststelling kan pas plaatsvinden net voor inwerkingtreding. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor het bevoegdhedenbesluit, de verordening nadeelcompensatie, de apv en nog een aantal andere besluiten en documenten.

De software is aangesloten en de vereiste acties om er mee te kunnen werken zijn uitgevoerd. Operationeel wordt de software pas na inwerkingtreding.

Naast de minimale verplichtingen, zijn ook vervolgstappen gezet op een aantal hoofdthema’s.

De omgevingsvisie is in de volgende fase beland, de fase van het koersdocument. Naar verwachting wordt dit in het voorjaar van 2023 vastgesteld.

De regionale werkprocessen rondom aanvragen en meldingen zijn uitgewerkt. De eerste oefensessies hebben plaatsgevonden.

We werken inmiddels intern een tijdje met de regiekamer, waarin we initiatieven op een andere manier, integraal en samen met elkaar behandelen. Dezelfde werkwijze proberen we op alle niveaus in te bedden. De eerste stappen daartoe zijn in 2022 gezet.

Regionaal is een werkgroep gestart met communicatie intern en extern over de gevolgen van de nieuwe wet. Ook is regionaal samengewerkt aan nieuwe inhoud voor de websites van de verschillende gemeenten.

Het theoretische deel van de werksessies over het omgevingsplan is afgerond.

Het regionale VTH-beleid is door de verschillende raden vastgesteld.

Diverse trainingen en opleidingen zijn afgerond in 2022.

De lijst met wettelijke taken is opgesteld. Wat hier uit blijkt en eigenlijk ook wel verwacht werd is dat met name de BRIKS taken niet wettelijk belegd hoeven worden bij ODRN. Echter het college heeft recent besloten deze toch bij de ODRN te blijven beleggen. Daartegenover staat wel dat er gezocht wordt naar samenwerking met Beuningen, Heumen en de Provincie om de kwaliteit en dienstverlening van ODRN te verbeteren. Dit hebben wij ook duidelijk met ODRN gecommuniceerd en ODRN zit ook aan tafel bij die gesprekken. Voor 2023 is een werkprogramma vastgesteld. Het is derhalve weer mogelijk om van de dienstverlening van ODRN gebruik te maken. Vanaf het werkplan 2023 rekenen we af op basis van daadwerkelijk gemaakte uren, niet meer op gecalculeerde producten. Dit is wederom een verbetering in de afspraken met de ODRN.

(Financiële) grip op GR-en

Enkele maanden geleden is in het Rijk van Nijmegen een project van start gegaan waarin centraal regie wordt gevoerd op de invoering van de gewijzigde Wet gemeenschappelijke regelingen. Alle GR-en in het Rijk van Nijmegen zijn hierbij betrokken en ook is er initiatief genomen om de GR-en op het schaalniveau Arnhem – Nijmegen en Gelderland-Zuid aan te haken. In december 2022 is er een gemeenschappelijke radenbijeenkomst geweest waarin raden zijn geïnformeerd over de wijzigingen in de wet. In het voorjaar van 2023 heeft een tweede radenbijeenkomst plaatsgevonden waarin gezamenlijk is gesproken over de invulling van de keuzemogelijkheden die de nieuwe wet biedt.  

ODRN

Over het geheel heeft ODRN de geraamde werkzaamheden conform werkplan uitgevoerd. Er zijn bij de reguliere producten kleine afwijkingen, zowel positief als negatief. Bij de projecten is de geraamde inzet niet volledig gehaald. Dat gaat onder andere om de invoering van de Omgevingswet en de Wet kwaliteitsborging, omdat deze opnieuw zijn uitgesteld tot januari 2024, blijft de financiële impact van deze wetten nog onduidelijk. Hiermee zijn de totale werkelijke kosten iets lager dan begroot

VRGZ

In de raadsvergadering van juni 2022 is ingestemd met de door VRGZ aangeboden concepten van jaarrekening 2021 en begroting 2023.

In financiële zin betekent dat het volgende: vastgestelde begroting 2022 + 0,6% index + €130.000,- voor structurele invulling duiktaak.

Op het niet (kunnen) realiseren van 1% generieke korting is door VRGZ afdoende onderbouwd ingegaan. De uitgevoerde externe quickscan toont voldoende aan dat de bedrijfsvoeringskosten van VRGZ gemiddeld lager liggen dan die van een aantal vergelijkbare veiligheidsregio’s in de benchmark, waardoor verdere bezuinigingen niet haalbaar zijn zonder de primaire dienstverlening aan te tasten. Gelet op de huidige marktsituatie zijn forse loon- en prijsstijgingen zelfs een reëel risico voor de komende periode, die ook hun weerslag kunnen hebben op de gemeentelijke bijdragen. Hoewel nog niet concreet vertaald, wordt deze ‘winstwaarschuwing’ al wel afgegeven in de eind 2022 ontvangen Kaderbrief 2024 van VRGZ.

Het project 4 dagen wandelen voor iedereen door het Rijk van Nijmegen is afgerond. Bekendmaking hiervan was in de Thornsche Molen. In het informatieboekje staan 6 toegankelijke routes in het Rijk van Nijmegen. De informatieboekjes liggen bij de VVV en diverse ondernemers in het Rijk van Nijmegen. De routes zijn ook te vinden op www.zorgeloosopvakantie.nl.

Berg en Dal heeft van 3 tot en met 8 oktober meegedaan met de Week van de Toegankelijkheid met diverse activiteiten waaronder een experience om blind/ slechtziend te zijn van muZIEum op het marktplein in Groesbeek. Deze was voor bezoekers aan de markt maar is ook gedeeld met onze eigen organisatie (college, raad en medewerkers). Daarnaast hebben Pannenkoekenrestaurant De Duivelsberg en buurtsoepie Millingen meegedaan met een activiteit.

Wij hebben in 2022 samen met een aantal andere partijen zoals Joint Projects, provincie Gelderland meegedaan aan het project toegankelijke bestemming. Met de uitkomsten hiervan gaan we samen met de sector verder verder aan de slag. Info: Toegankelijke recreatie gebaat bij een regionale aanpak - Pretwerk

Bij de ontwikkeling van Dorpsommetjes is er aandacht voor mogelijkheden om rolstoeltoegankelijke routes of delen hiervan te maken. De ommetjes Ooij en Breedeweg zijn in 2022 afgerond. In deze informatiefolders staat welk deel van het ommetje rolstoeltoegankelijk is.

We zetten in op bekendheid van Berg en Dal als toegankelijke bestemming, zoals bijvoorbeeld in de vakantie-editie van Support Magazine. Maar ook in Wandelkrant Te Voet geven we hieraan regelmatig aandacht, bijvoorbeeld op bladzijde 46-47 van deze wandelspecial.

De fietsroutes langs streekproductenroutes in Berg en Dal onder de naam Kweek uit de Streek zijn klaar. Deze zijn te vinden op www.vvvbergendal.nl en als informatieboekje bij de VVV en diverse ondernemers verkrijgbaar. Met deze Streekproductenroutes hebben we meegedaan aan de Good Practice Stories van Green Destination. Dit initiatief is beoordeeld met een plek in de top 100 van duurzame bestemmingen.

De succesvolle Berg en Dalse Kroegjesroute voor wandelaars krijgt een vervolg met een fietseditie. De voorbereidingen met ondernemers zijn gestart in 2022. Deze zijn in het eerste kwartaal van 2023 klaar.

De populaire wandelroutes Kabouterroute en N70 in Beek-Ubbergen hebben een nieuw routeboekje. Beiden op duurzaam papier gedrukt. De routes worden goed onderhouden door verschillende partijen (Staatsbosbeheer, Geldersch Landschap en onze gemeente).

In 2022 hebben we een Struingids Berg en Dal gemaakt. Op 22 mei is in aanwezigheid van veel belangstellenden de Struingids gepresenteerd in de Waard van Kekerdom. Aansluitend waren er een aantal excursies met lokale gidsen. In de Struingids staan verhalen over de natuur, historie, cultuur en mooie wandelsuggesties. Het is een zeer complete gids voor diverse doelgroepen. Veel lokale partijen en ondernemers zijn betrokken geweest bij de totstandkoming van de gids. De Struingids is te vinden op www.wandeleninbergendal.nl en bij de VVV en diverse ondernemers in de regio.

We hebben de Herfst Wandelweken georganiseerd. Veel lokale wandelexcursies zijn in die weken aangeboden. Dit heeft veel aandacht voor wandelen in Berg en Dal opgeleverd. Genieten van Herfst Wandelweken in Berg en Dal (tevoetonline.nl).

De website www.wandeleninbergendal.nl is voortdurend in ontwikkeling. Inmiddels staan er al 62 wandelingen van verschillende lengtes en met verschillende thema’s op deze website.

In 2022 hebben we een locatie voor een eerste TIP in onze gemeente met diverse partijen verkend. Deze gaan we in het eerste kwartaal van 2023 in Millingen aan de Rijn plaatsen. Andere informatiepunten volgen in 2023.

In 2022 hebben we vanuit de opgave Ontspannen Regio, duurzaam toerisme van de Groene Metropoolregio een onderzoek laten uitvoeren naar de vitaliteit van de dag-en verblijfsrecreatie. Veel ondernemers in onze gemeente hebben hieraan meegewerkt. De uitkomsten van dit onderzoek worden bekend in het eerste half jaar van 2023.

Het onderzoek vanuit dezelfde opgave naar belevingsgebieden en verhaallijnen is ook afgerond in 2022. We maken keuzes welke verhaallijnen kansrijk zijn voor de gehele regio of deelregio’s. Vervolg hierop is in 2023.

In 2022 is voor het aansluiten van de gemeente Berg en Dal op een uniform wandelnetwerk in de provincie Gelderland budget beschikbaar gesteld vanuit de Opgave Ontspannen Regio. De cofinanciering die hiervoor nodig is, hebben wij lokaal geregeld in 2022. In 2023 kunnen we een begin maken met het aansluiten op het uniforme wandelnetwerk.

In 2022 hebben we gewerkt aan de herbeoordeling van de Green Destination Award van 2020. In het eerste half jaar van 2023 krijgen we een reactie op deze beoordeling met aanbevelingen voor het vervolg.

De pilot afvalbesparing en betere scheiding hebben we in 2022 bij 2 ondernemers afgerond. Samen met uit te zetten projecten via RvN@ verkennen we de mogelijkheden om deze kennis te delen met het MKB.  

Via fietsroutes langs streekproducten in Berg en Dal onder de naam Kweek uit de Streek vergroten we de bekendheid van en de beleefbaarheid van deze producten. Hierop gaan we een vervolg geven. Hoe dit eruit ziet, gaan we verder verkennen met de STER en producenten van streekproducten.

We hebben de evenementen die meedoen aan het verduurzamen van hun evenement in 2022 een duurzaamheidskeuzemenu aangeboden. Daarbij konden ze gebruik maken van een kleine financiële bijdrage voor maatregelen en ondersteuning krijgen in de vorm van advies van een duurzaamheidsadviseur. Een aantal evenementen heeft gebruik gemaakt van dit aanbod. In 2022 hebben we geëvalueerd hoe we de evenementen verder kunnen ondersteunen. Hieraan geven we in 2023 vervolg.

Wij hebben op verzoek van de raad een nieuwe marktconsultatie voor potentiële exploitanten voor het fiets-voetveer Bemmel-Ooij gestart. Hiervoor zijn geen aanmeldingen ontvangen. Op dit moment zijn er geen partijen beschikbaar die het veer willen en kunnen exploiteren. Met name beschikbaar personeel is een belemmering.

In 2022 hebben wij in samenwerking met de STER fietsroutes gemaakt, onder de naam Kweek uit de Streek, langs producenten van streekproducten. Op deze manier vergroten wij de bekendheid van en beleefbaarheid van deze producten.

Voor 2023 hebben wij budget opgenomen in de begroting om een project op te zetten om meer streekproducten te krijgen. Wij willen samen met RvN@, ZLTO en de andere gemeenten in het Rijk van Nijmegen dit project opzetten.